Drie keer slecht nieuws voor het klimaat

Kort na elkaar verschenen drie voor het klimaat zorgwekkende berichten , of eigenlijk meer: zorgwekkend voor ons mensen.

Inspanningen van landen blijven achter

Mijn vorige post op deze site ging over weeffouten in het Verdrag van Parijs. Deze week kwam de VN met een eerste inventarisatie van hoe landen aan het Verdrag willen voldoen. Het blijkt dat de meeste landen nog helemaal geen plan hebben ingeleverd. En de beloften van de landen die wel hebben ingeleverd telt op tot slechts 1% reductie in 2030. Veel te weinig, want een reductie van minstens 45% is wat er nodig is. De hoop is nu gevestigd op de VS en China die hopelijk snel een ambitieus plan gaan inleveren. Genoeg te bespreken tijdens de COP26 klimaatconferentie in november in Glasgow dus.

Golfstroom niet eerder zo zwak in 1000 jaar

De Golfstroom die warm water over de Atlantische Oceaan transporteert, is in duizend jaar niet zo zwak geweest. De afzwakking is zeer waarschijnlijk een gevolg van de voortschrijdende klimaatverandering. De vrees is dat verdere afzwakking in Europa zal leiden tot drogere zomers en strengere winters. De koppenmaker van NOS zet er nog bij “nog geen Day After Tomorrow”, maar echt opbeurend voelt dat niet.

IJsplaat zo groot als New York breekt af

In Antarctica is een enorme ijsplaat afgebroken, naar verluidt zo groot als New York en 150 meter dik. Het is een gevolg van de toenemende opwarming.

Weeffouten in het Verdrag van Parijs

Een verhelderend stuk op de site van CNN over één van de weeffouten in het Verdrag van Parijs (2015).

Landen hoeven namelijk alleen de CO2-uitstoot binnen hun landsgrenzen te rapporteren. En dus kan ‘klimaatkampioen’ Noorwegen pronken met ‘slechts’ 53 mln ton uitstoot, terwijl de geëxporteerde olie elders voor 470 mln ton uitstoot zorgt (2017).

De kraan moet dicht

Landen moeten moeten daarom zsm het (laten) winnen van olie en gas binnen hun landsgrenzen terugdringen. De kraan moet dicht, al gaat dat uiteraard wel ten koste van hun inkomsten, en doet dat pijn. Dan verkrapt het aanbod, en stijgt de prijs, waardoor het aantrekkelijker wordt in alternatieven te investeren. Dat betekent helaas ook dat degene die ondertussen doorgaat met olie- en gaslevering (freerider) nog meer verdient.

Het alternatief is dat wereldwijd de vraag naar olie wordt teruggebracht, dan krijg je hetzelfde effect. Maar zonder extra prikkels is dit wel een trager proces.

Andere weeffouten

Het Verdrag van Parijs kent ook andere weeffouten. Een grote zit meteen al aan het begin van het Verdrag van Parijs. Daarin is afgesproken om de gemiddelde temperatuurstijging ruim onder de 2 graden te houden en inspanningen te leveren om de temperatuurstijging tot 1,5 graden te beperken. Je zou kunnen zeggen, eigenlijk alles tussen 1,5 en 1,95 ofzo is goed. Dat is een gigantisch verschil. Voor het klimaat maar ook voor de de resterende CO2-budgetten voor de landen. U mag drie keer raden waar de landen voor kiezen. Een andere weeffout in het Verdrag van Parijs is dat de uitstoot van de internationale lucht- en scheepvaart vooralsnog buiten beeld is gebleven.

Rijk nog te afzijdig bij aardgasvrije wijken

Wat we eigenlijk al een beetje wisten, staat nu ook zwart op wit in een onderzoek van het PBL naar de voortgang van de aardgasvrije wijken. Gemeenten hebben het niet makkelijk bij het opstellen van de plannen.

“Structurele problemen op hoger niveau vertragen het proces. Zo kan als beschermend bedoelde wetgeving beperkend zijn voor de transitie, bijvoorbeeld op het vlak van Europese aanbestedingsregels. Andere wetgeving, zoals de Warmtewet 2, geeft weinig sturing omdat deze nog in ontwikkeling is. Daarnaast hebben gemeenten vaak moeite om de benodigde kennis, kunde en tijd vrij te maken om de benodigde nieuwe vaardigheden te ontwikkelen. Ook zou een breed gedragen verhaal over nut en noodzaak van een aardgasvrije woonomgeving het realiseren van draagvlak in de wijk kunnen helpen – nu is die er niet.”

Werk aan de winkel dus voor het volgende kabinet. Niet langer vanaf de zijlijn toekijken maar duidelijk nut en noodzaak neerzetten, knelpunten oplossen en keuzes durven maken.


Big oil zoekt nieuwe subsidiestroom

Het is meer dan cynisch. Net nu de ‘subsidies’ op olie en gas dreigen te worden gekort/afgeschaft, lobbyen Shell cs massief voor een nieuwe subsidiestroom voor zichzelf. Ze lobbyen namelijk hard voor subsidie voor het in de grond stoppen van CO2. Het achterliggend doel is om langer door te kunnen gaan met de verkoop van olie en gas. Extra cynisch is dat ze daarbij proactief worden geholpen door het ministerie van EZK.

Dit is de strekking van een zeer lezenswaardig artikel van Follow The Money.

Cynisch is ook de term ‘blauwe waterstof’. Dat is dus waterstof gemaakt met behulp van olie en gas, waarvan de CO2 wordt afgevangen en weggestopt. Lekker verhullend taalgebruik dus. Goed om te weten: bij de opwekking van waterstof gaat toch al veel energie verloren.

Geheime gasdeal onthuld in Duitsland

Berichtje uit Duitsland. Daar onthulde een milieugroep vanochtend dat de Duitse regering vorig jaar – midden in de klimaatcrisis – de Amerikaanse regering heeft aangeboden 1 miljard euro te investeren in LNG-terminals aan de Duitse kust zodat smerig fracking gas uit de VS makkelijker naar Europa zou kunnen komen. In ruil daarvoor zou de VS zijn bezwaren tegen de bouw van de aardgaspijpleiding NordStream2 vanuit Rusland naar Duitsland moeten laten varen.

Deze situatie is pikant:

  • De Duitse regering deed steeds heel schimmig over de zaak. Ze zei ook dat dit soort projecten iets voor de private sector zouden zijn en dat overheidsbemoeienis ongewenst zou zijn.
  • Aardgas is minder vervuilend dan kolen maar nog steeds een broeikasgas. Het wordt vaak (onterecht) als tussenoplossing gepresenteerd, maar er is gewoon te weinig tijd voor nog een tussenoplossing.
  • Qua strategische afhankelijkheid scoort de aardgaspijpleiding vanuit Rusland zwaar negatief. Duitsland wordt zo nog afhankelijker van Russisch gas.
  • Dit jaar zijn verkiezingen in Duitsland en de klimaatcrisis is absoluut één van de thema’s.

De vraag is nu of het aanbod nog steeds actueel is en wat de regering Biden er dan mee gaat doen. En hoe zwaar de Duitse regering hierdoor in de problemen raakt. Nu of bij de verkiezingen in september.