De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) spreekt in haar State of the Global Climate 2023 duidelijke taal. NRC spreekt zelfs over het luiden van de noodklok. Want afgelopen jaar was het warmste jaar ooit gemeten. En ook wat betreft de concentratie van broeikasgassen in de atmosfeer, de opwarming en verzuring van de oceanen, stijging van de zeespiegel en het smelten van de poolkappen zijn er records gebroken. Het klimaat loopt “off the charts”.
Het is bovendien aannemelijk dat we in 2023 de grens van de 1,5 graden hebben doorbroken. Ter herinnering: de 1,5 gradengrens is in het Verdrag van Parijs vastgelegd als wenselijke grens om niet te overschrijden. De reden is dat tot 1,5 graden de gevolgen van de opwarming nog enigszins hanteerbaar worden geacht. Die grens is nu dus voor het eerst doorbroken en niets wijst er op dat dit een eenmalige uitschieter was. Gelukkig kun je elk jaar opnieuw de noodklok luiden. De vraag is alleen hoe effectief dat is.
Het zal voor insiders geen verrassing zijn: we zijn niet goed voorbereid op de gevolgen van de klimaatcrisis. Dat schrijft het Europees Milieu Agentschap in een nieuw rapport.
De toon is urgent en alarmerend, zoals blijkt uit volgende citaten. “Europa is het snelst opwarmende continent ter wereld en klimaatrisico’s vormen een bedreiging voor zijn energie- en voedselzekerheid, ecosystemen, infrastructuur, watervoorraden, financiële stabiliteit en de volksgezondheid. Volgens een analyse van het Europees Milieuagentschap (EMA) die vandaag verscheen bereikten veel van deze risico’s al kritieke niveaus en zouden ze catastrofaal kunnen worden als er niet snel daadkrachtige maatregelen worden genomen.”
“Onze nieuwe analyse laat zien dat Europa te maken heeft met urgente klimaatrisico’s die sneller toenemen dan waarop onze maatschappij voorbereid is. Om de veerkracht van onze maatschappijen te waarborgen, moeten Europese en nationale beleidsmakers nu handelen om de klimaatrisico’s te verminderen, zowel door snelle emissiereducties als door een solide beleid en krachtige adaptatie maatregelen.”
Geen verrassing
Voor diegenen die de ontwikkelingen een beetje volgen, zal dit geen verrassing zijn. Zij verbazen zich waarschijnlijk al een hele tijd waarom er zo weinig actie wordt ondernomen. En dat heeft dan zowel betrekking op het terugdringen van de uitstoot als het nemen van beschermende maatregelen tegen de gevolgen.
Persoonlijk ben ik al sinds 2009 ‘gefascineerd’ door dit fenomeen. Dat was toen ik me in de klimaatproblematiek ging verdiepen en ik me wezenloos schrok. Ik heb er toen een boek(je) over geschreven, met tips om zelf in actie te komen. De link vind je hier.
Het is frustrerend om te zien dat we sinds 2009 eigenlijk niet veel zijn opgeschoten. Ja, we hebben een Verdrag van Parijs, maar de concentratie broeikasgassen stijgt nog steeds. Er zijn veel mooie woorden en voornemens, maar de uitvoering ervan ligt bijna altijd in de toekomst. Ik werk nu aan een overzicht van alle redenen/oorzaken die daaraan ten grondslag liggen. Het is al een hele waslijst. Zodra ik er wat verder mee ben, zal ik er hier over schrijven.
