Een op de drie huishoudens kan overstromingsschade niet betalen

Het CPB heeft onderzoek gedaan naar het overstromingsrisico voor Nederlandse huishoudens en de financiële aspecten daarvan. De NOS schreef er een informatief bericht over.

Terwijl het risico op overstroming nog steeds klein is, neemt dat door de klimaatcrisis wel toe. En als het dan gebeurt, kan dat verstrekkende gevolgen hebben. Een op de drie huishoudens kan volgens het CPB de overstromingsschade niet betalen, ook niet na vergoeding door de verzekering en compensatie door de overheid.

Overigens heeft het CPB alleen gekeken naar echte overstromingen. Schade door heftige neerslag is niet meegenomen. Ook is vooral gekeken naar eengezinswoningen en huiseigenaren.

Mijn eigen conclusie in een notendop is de volgende. De klimaatcrisis maakt op termijn iedereen (via hogere belastingen en verzekeringspremies) armer, en bij sommigen (wanneer getroffen door klimaatschade, met lagere inkomens en/of wonend in risicogebieden) hakt het er meer in dan bij anderen.

Op dit moment worden de kosten van schade in hoge mate over iedereen verdeeld, dus ongeacht het individuele overstromingsrisico. De tegemoetkoming vanuit de overheid wordt uit de algemene middelen betaald en de verzekeraars maken bij de premieberekening geen onderscheid naar overstromingsrisico. Blijkbaar loopt er op dit moment een discussie of je er hierbij rekening mee moet houden of een locatie overstromingsgevoeliger is. Het voordeel daarvan zou kunnen zijn dat eigenaren een prikkel krijgen om hun huis meer overstromingsproof te maken. Een nadeel zou kunnen zijn dat hierdoor de premies in die gebieden stijgen. Het gevolg zou kunnen zijn dat mensen de premies niet meer kunnen betalen en on(der)verzekerd raken. Een en ander komt volgens het CPB aan de orde in de nieuwe Nationale Klimaatadaptatiestrategie die in 2026 moet verschijnen.

Branden rond Los Angeles: 53 mrd USD schade

Weetje: de schade als gevolg van de branden rond Los Angeles eerder dit jaar wordt geschat op 53 miljard USD (!!). Daarvan was zo’n 40 mrd verzekerd. Bovendien kwamen 29 mensen om het leven.

Het is de grootste schade ooit veroorzaakt door bosbranden. Herverzekeraar Munich Re legt daarbij nadrukkelijk de link met klimaatverandering. Om de schadelast te drukken is inzetten op preventie belangrijk, waaronder niet meer bouwen in risicovolle gebieden en robuuster bouwen als het om gebouwen en infrastructuur gaat. Maar daar schieten de natuur en het klimaat natuurlijk niet zoveel mee op.

Lagere inkomens extra de pineut

Overigens zijn ook in deze context de lagere inkomens extra de pineut. Het aantal on(der)verzekerden zal in deze groep immers zeer waarschijnlijk het hoogst zijn. Robuust(er) bouwen betekent ook duurder bouwen waardoor de woonlasten zullen stijgen. Dat geldt voor iedereen maar doet mensen met lagere inkomens relatief het meest pijn. En daar komt vervolgens de stijging van de verzekeringspremies nog eens bovenop. Tot slot zal ook de schade aan de publieke eigendommen zoals infrastructuur opgebracht moeten worden. Afhankelijk van de manier van belastingheffing zal ook dit (extra) pijn doen.

Foto van aardbevingsschade in Groningen

Beelden zeggen vaak meer dan woorden. Deze foto is in Groningen genomen en laat schade als gevolg van een aardbeving zien. De aardbevingen in Groningen zijn het gevolg van de gaswinning in de provincie. Het gaat dus niet om schade door de klimaatcrisis, het gaat om schade door een activiteit die mede de klimaatcrisis veroorzaakt.

Onthutsend is dat veel getroffenen na vele jaren nog steeds geen passende compensatie hebben ontvangen voor de schade die ze hebben geleden. En dat ze daarbij van de veroorzaker en de overheid eerder tegenwerking dan medewerking ervaren. NRC publiceerde er deze rapportage over.