De impact van de Canadese bosbranden is enorm

Wetenschappers hebben berekend hoeveel CO2 er door de Canadese bosbranden in 2023 in de atmosfeer terecht is gekomen. Als we die uitstoot van ruim 2300 megaton *) vergelijken met de uitstoot van landen, zouden de Canadese bosbranden op de vierde plek komen. Voor deze vergelijking zijn de uitstootgegevens van alle landen in 2022 gebruikt. Alleen China, India en de VS hebben in die periode voor meer uitstoot gezorgd. Hier is de link naar het onderliggende artikel in Nature.

De vergelijking laat zien hoe enorm de omvang van de branden was. De uitstoot van de bosbranden was ongeveer veertien (!) keer zo hoog als de totale uitstoot van Nederland in 2022.

De Canadese bosbranden in 2023 waren uitzonderlijk, mede door het hete en droge weer. Maar modellen laten zien dat het uitzonderlijke weer van 2023 het gemiddelde weer van 2050 kan zijn. En dat de kans daarmee groot is dat branden van een dergelijk omvang dan niet meer uitzonderlijk zullen zijn.

Relevantie

Dit alles is om twee redenen van groot belang. Bossen halen CO2 uit de lucht en slaan het op in de bomen en bodem. Deze opslag wordt verrekend met de uitstoot die in een land plaatsvindt. Als in de toekomst vaker meer bossen branden, dan neemt de opslagcapaciteit af en moet het land dus meer uitstoot reduceren om zijn klimaatdoelen te halen. En dan hebben we het hier alleen nog maar over bosbranden in Canada.

De tweede reden waarom dit van belang is, is dat Canada de uitstoot van zijn bosbranden niet meetelt in zijn totale uitstoot. Canada telt ‘natuurlijke verstoringen’ namelijk niet mee. Maar het feit dat Canada dit niet meetelt en dus niet rapporteert, neemt niet weg dat de CO2 wel in de atmosfeer is gekomen. Het wereldwijde koolstofbudget neemt hierdoor versneld af. Een koolstofbudget is de hoeveelheid CO2 die we met zijn alleen nog mogen uitstoten om niet over het 1,5 resp 2 gradendoel heen te schieten. Meer uitstoot betekent dat we eerder over die doelen heen gaan. Als we dat niet willen, zal er dus sneller meer CO2 moeten worden bespaard. De urgentie neemt dus (nog) verder toe.

Noot

*) In het artikel in The Guardian staat dat de bosbranden voor een uitstoot van 647 megaton (Mt) hebben gezorgd. Dat is niet wat de onderzoekers in Nature hebben gepubliceerd. Zij hebben het over 647 TgC, oftewel teragram koolstof. “All quantities presented are in units of teragrams of carbon (1 TgC = 1 MtC = 1,012 gC), which can be converted to units of megatonnes of CO2 (MtCO2) by multiplying by a factor of 3.664.”

Hittestress steeds groter probleem

De NOS besteedde deze week aandacht aan ‘koelte-ongelijkheid’ en oogstte daarmee de spot van velen die de opwarming ontkennen.

Feit is dat het in Nederland (en op de aarde) steeds warmer wordt. Feit is ook dat hitte in veel woningen een toenemend probleem is. Feit is ook dat dit gekoppeld is aan je positie op de maatschappelijke ladder. Heb je meer te besteden, dan is de kans groter dat je in een beter geïsoleerd huis woont, in een wijk waar meer groen en dus meer schaduw is. Dat je in een eigen huis woont en dat je geld hebt om een zonwering en/of een airco aan te schaffen. Op die manier is er een directe link tussen de dikte van je portemonnee en de gezondheidseffecten – fysiek en mentaal – van de klimaatverandering. Anders geformuleerd: de gezondheidseffecten treffen de meest kwetsbaren het hardst.

Opvallend is dat de NOS die link niet legt. Dat geldt ook voor de link met de klimaatcrisis. Bij de NOS lijkt de hitte op zichzelf te staan en uit de lucht te komen vallen. Dat is onterecht en jammer, want dit is een probleem dat de komende jaren alleen maar groter zal worden.

Vakantietijd de mooiste tijd

Onlangs kwam ik op voorheen Twitter een trefzekere cartoon van Patrick Chappatte tegen. Een gezinnetje is met de auto op vakantie en komt op een kruispunt. De bestemmingen zijn warming, floods en fires. Omkeren is niet toegestaan. De keuze bestaat dus uit 3 nare opties. (Vanwege het copyright kan ik de cartoon hier helaas niet tonen.) De cartoon was aanleiding om dit stuk over vakanties in tijden van de klimaatcrisis te schrijven.

Door de opwarming verandert onze planeet in hoog tempo in een onvriendelijker plek om te wonen en dus ook om vakantie te vieren. Hagel, hitte, bosbranden of overstromingen kunnen de vakantiepret flink drukken en voor flinke schade zorgen.

Daarom houdt inmiddels 38 procent van de Nederlanders bij de vakantieplannen rekening met extreem weer. “De meeste mensen doen dat door de bestemming aan te passen: ongeveer 20 procent. Anderen passen de vakantieperiode aan, boeken meer last-minute of letten extra op voorwaarden en verzekeringen bij het boeken.”

Dat het menens is blijkt ook uit het feit dat verzekeraars en de ANWB adviezen geven over hoe een vakantie met extreem weer door te komen. “Is er kans op een hagelstorm? Probeer je auto onder een viaduct of in een parkeergarage te parkeren. Kan dat niet, bescherm je auto dan tegen de hagelstorm door het dak, de ruiten en de lampen zo goed mogelijk af te dekken met lucht- en dekbedden, slaapzakken, caravankussens of wat je maar kunt vinden om eventuele schade te beperken. Doe dat ook bij je tent of caravan.”

So here we are. De klimaatcrisis heeft een steeds grotere impact, nota bene zelfs tijdens onze vakantie. Maar flexibel als we zijn, plooien we onze vakantie zo soepel mogelijk om de problemen heen. Zo lijkt de klimaatcrisis een kwestie van risico’s managen en kosten minimaliseren. Eigenlijk ook een soort van klimaatadaptatie. De valkuil is dat we wennen aan extremen en het omgaan ermee. Of het proberen te vermijden ervan. Terwijl de spreekwoordelijke badkraan open blijft staan, gaan we op vakantie naar die plekken die nog niet ondergelopen zijn. Totdat dit op een dag niet meer mogelijk is.