Op het tot de verbeelding sprekende Paaseiland concurreerden stamhoofden van de verschillende stammen met elkaar om wie de hoogste en mooiste Moai-standbeelden kon laten plaatsen. Dit roept diverse vragen op. Zoals bijvoorbeeld: hadden de middelen om de beelden te maken en plaatsen niet beter kunnen worden besteed? Wat blijft er na verloop van tijd eigenlijk over van de verworven status? En welke overeenkomsten zijn er met de huidige tijd waarin de elite ook vooral onderling om status lijkt te concurreren?
Verrassing: dit rechtse kabinet erkent dat toenemende hitte de gezondheid van burgers bedreigt en heeft daarom een Hitte Aanpak 2025 gepubliceerd. Maar: het is vooral een processtuk geworden, vol met goede voorbeelden en intenties.
Kers op de taart is de wens/hoop/verwachting dat in 2028 het aantal gemeenten met een hitteplan is verdubbeld van 90 nu naar 180 dan. En nu maar hopen dat je in één van die gemeenten woont.
Mijn onderschrift bij de volgende afbeelding luidt: “Dagdromend dat de volwassenen eindelijk de klimaatcrisis gaan oplossen.” “Daydreaming that the adults finally start solving the climate crisis.”
Deze afbeelding heb ik gemaakt met behulp van AI. Het programma heet Midjourney. Ik vind het interessant om ermee te experimenteren, om te kijken in hoeverre je AI wel (of niet) kunt inzetten voor kunst en activisme. Interessant vind ik daarbij het gegeven dat je via taalinstructies een afbeelding tot stand kunt (laten) brengen. En om daarbij en passant de blijkbaar ingebouwde vooroordelen cq limieten tegen te komen. Zo moet je bij afbeeldingen met mensen doorgaans expliciet vragen om (ook) mensen van kleur weer te geven. Standaard ligt de focus vaak bij witte mensen en dan ook nog eens vooral mannen. Interessant vind ik ook dat je in ieder geval bij dit programma vaak wel goed kunt zien dat een afbeelding kunstmatig gegeneerd is.
En inderdaad, AI vreet energie, net als bijvoorbeeld datacenters. Voor mij is dat vooral een reden om er bewust en zuinig mee om te gaan. Maar om de nieuwe ontwikkeling compleet te negeren lijkt mij geen goede insteek. Laten we onderzoeken of we aan de enorme hoeveelheid shit die met AI wordt geproduceerd ook nog wat kritische en slimme dingen kunnen toevoegen.
Dit is wat we weten over ooievaars. Ooievaars houden enorm veel van hun werk: schattige baby’s bezorgen aan over het algemeen dolgelukkige ouders. Maar soms valt het werk ze zwaar, bijvoorbeeld als een baby in een conflictgebied moet worden bezorgd. Of in een dorp dat nu al ernstig getroffen wordt door klimaatverandering. Of in een gezin waar de ouders ziek, verslaafd of gewelddadig zijn.
Die slechte kansen voor het kind drukken zwaar op het gemoed van de ooievaars. Want ze weten: het hele leven van de baby zal hierdoor worden getekend. Ze weten ook dat het erbij hoort, maar wennen doet het nooit.
Denk je ook wel eens na over hoe het zou zijn om in een andere gezin te zijn geboren? Of in een ander land, een ander werelddeel? Over wat voor impact dat zou hebben gehad op jouw ontwikkeling en jouw kansen? En voelt dat fijn of juist niet? En waar hangt dat van af?
Bij het de afbeelding: acrylverf op papier, met behulp van Photoshop voorzien van een achtergrond met wolken (eigen foto). 2025.
Overigens figureert ook in dit stuk weer een wetenschapper die benadrukt dat het nog te vroeg is om harde conclusies te trekken. Eerder benoemde ik dit fenomeen al als één van de meer dan 25 redenen waarom we zo traag reageren op de klimaatcrisis.
En dat is niet per se een verwijt aan wetenschappers. Omzichtigheid in conclusies trekken hoort nu eenmaal bij de wetenschap. Maar het is net als met die patiënt die bij de longarts zit en hoort dat het niet goed gaat met zijn longen, wat hij overigens al wist. De arts zegt dat er eerst verder onderzoek naar de oorzaken gedaan moet worden eer er definitieve conclusies getrokken kunnen worden en een behandelplan kan worden opgesteld. Wat je zou verwachten is het dringende advies om per direct te stoppen met roken, bij het schuren van de kozijnen een stofmasker te dragen en niet meer boven het kampvuur en de BBQ te hangen. Vrij vertaald naar het klimaat: onze uitstoot van broeikasgassen moet nu echt zsm naar nul.
In het museum Van Bommel Van Dam in Venlo zag ik onlangs deze video met kunst van Willem de Haan. Ik vind het een briljante manier om het maatschappelijk probleem van de klimaatcrisis in één beeld te vangen.
Bij de video hangt het volgende bijschrift:
“Willem de Haan (!996) stelt grote thema’s op een scherpe maar speelse manier aan de kaak. Met absurdistische scènes brengt hij de kijker aan het twijfelen: wat is echt en wat is in scène gezet? Motor Home maakte hij in 2024 voor het Watersnoodmusem in het Zeeuwse Ouwerkerk om aandacht te vragen voor de stijgende zeespiegel en de kracht van het water. Speciaal voor deze tentoonstelling voer De Haan hier in de Venlo over de Maas. Op het eerste gezicht lijkt het vooral een grappige situatie. Maar doordat het herinnert aan beelden van de watersnoodramp en overstromingen, heeft het ook iets onheilspellends. Het werk stelt een belangrijke vraag: wat zijn de oplossingen voor de toekomst in een wereld bedreigd door klimaatverandering?”
De tentoonstelling heet It’s not a joke en loopt van 1 april 2025 t/m 14 september 2025.
Dit protestbord fotografeerde ik tijdens de klimaatmars van 8 september 2019 op de Erasmusbrug in Rotterdam. De tekst is helaas nog steeds van toepassing. Of misschien wel: steeds meer van toepassing. In veel landen gaat het helemaal niet de goede kant op met het klimaatbeleid.
Allianz, één van de grote verzekeraars wereldwijd, waarschuwt dat de klimaatcrisis bezig is het fundament onder onze samenleving en economie vandaan te trekken. Dat schrijft de Guardian in een artikel.
Met de stijgende temperaturen nemen de extreme weersomstandigheden en de veroorzaakte schades steeds verder toe. Om die schades te dekken moeten de verzekeringspremies zo ver stijgen dat ze onbetaalbaar worden voor gezinnen en ondernemingen. Maar zonder verzekering zullen banken geen hypotheken of investeringen meer verstrekken. Het risico dat ze hun geld kwijt raken is dan gewoon te groot.
Hele regio’s dreigen op deze manier onverzekerbaar te raken. In de bosbrandgebieden in Californië is dit al aan het gebeuren.
Dit geldt niet alleen voor woningen en bedrijven maar ook voor infrastructuur, transport, industrie en landbouw. En geen overheid zal in staat zijn de schade te dekken als de kosten oplopen in een ook nog eens steeds hoger tempo.
Gelukkig hebben we wel de technologie beschikbaar om van het verbranden van fossiele brandstoffen naar zero emissie technologie te gaan. Wat we nu nodig hebben is snelheid en schaal.
Na de rechtszaken tegen de Staat en Shell nu een rechtszaak tegen ING met als inzet niets minder dan een leefbare aarde. Klimaatadvocaat Roger Cox over de strijdt die hij voert met het recht als wapen. Met op het eind een paar suggesties over wat je zelf kunt doen. Dit is de link naar de video op YouTube.
Nog niet zo lang geleden werd er nog massaal voor het klimaat gedemonstreerd. Op dit moment lijkt die vibe een beetje weggeëbd. Het klimaat is ondergesneeuwd door andere – ook dringende – ontwikkelingen. Hieronder een foto die ik op 7 februari 2019 in Den Haag bij een klimaatstaking van scholieren heb gemaakt. Via deze link kom bij andere foto’s van dezelfde dag.